ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΙ ΠΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΕΠΑΝΟΜΗΣ

Στον Ναό της Παναγίας εργάστηκαν οι Κουλακιώτες αγιογράφοι Μαργαρίτης Λάμπου και ο ανεψιός του Νικόλαος Κωνσταντίνου. Αυτοί ανήκουν σε μια γνωστή «συντεχνία» αγιογράφων που έδρασαν το 19ο αι. στην Κεντρική Μακεδονία και κυρίως στην περιοχή γύρω από τη Θεσσαλονίκη. (Βλ. Δ. Ευγενίδου. «Μία ‘συντεχνία’ αγιογράφων του 19ου αι. από την Κουλακιά», Μακεδονία 22 (1982), σ. 180 κ.ε.).

Του Μαργαρίτη Λάμπου, ο οποίος δρα στο πρώτο μισό του 19ου αι., είχαν εντοπισθεί ως τώρα οκτώ Δεσποτικές εικόνες και ένα Βημόθυρο ενώ του αποδίδεται μια σειρά εικόνων και ενός αποστολικού Τέμπλου (1813) από το Χορτιάτη. Μια εικόνα του, της Αγίας Αικατερίνης με χρονολογία 1838, υπάρχει στον Ναό της Παναγίας. Και σ’ αυτά τα έργα του διακρίνουμε τα χαρακτηριστικά της τέχνης του Μαργαρίτη Λάμπου, όπως τα έχει επισημάνει η Δέσποινα Ευγενίδου: «σκούρος προπλασμός των προσώπων, μεγάλα μάτια σχεδιασμένα με σκούρο χρώμα, γραμμικές ρυτίδες και τα γενικότερα γνωρίσματα της εποχής, χρυσοποίκιλτοι θρόνοι, φωτοστέφανα χρυσά με εμπίεστα αστέρια, διακοσμήσεις φυτικές στα υφάσματα και τα ρούχα των Αγίων και κάποια ελευθερία στη σύνθεση των πολυπρόσωπων σκηνών».

Ο Νικόλαος Κωνσταντίνου ανεψιός του Μαργαρίτη Λάμπου και γιος του Κωνσταντίνου Λάμπου, ανήκει στη δεύτερη γενιά των Κουλακιωτών αγιογράφων. Ο Νικόλαος έδρασε στο δεύτερο μισό του 19ου αι. Για το Ναό της Παναγίας αγιογράφησε το 1865 το πλαϊνό Βημόθυρο στο Τέμπλο, το 1867 μια εικόνα με τέσσερις Ευαγγελικές σκηνές και στα 1868 την εικόνα των Αρχαγγέλου Γαβριήλ στη θύρα της Προθέσεως.

Ακόμη στον Ναό της Παναγίας έχει εργαστεί και ο αγιογράφος Δημήτριος Δήτζος ή Δήνζος, που καταγόταν από το χωριό Τρέζανσε της επαρχίας Δίβρης. Στα σύνορα Αλβανίας και Σκοπίων, λίγο βορειότερα από την Αχρίδα. Από τη Δίβρη προέρχονται οι ξακουστοί ντεμπρελήδες κτίστες, που ήταν εγκατεστημένοι στη Θεσσαλονίκη και δούλεψαν στην κατασκευή πολλών αρχοντικών της Θεσσαλονίκης του 19ου αι. (Βλ. Γ. Σφενδόνης « Ντεμπρελήδες και αρχιτέκτονες στην παλιά Θεσσαλονίκη», Μακεδονικόν Ημερολόγιον 1977, σ. 199 – 205 και κυρίως 204 κ.ε. Β. Δημητριάδη, Τοπογραφία της Θεσσαλονίκης κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας 1430 – 1912, Θεσσαλονίκη 1983, σ. 288, σημ. 80). Ο αγιογράφος αυτός εγκαταστάθηκε μαζί με τα αδέλφια του στην Επανομή γύρω στα 1865, σύμφωνα με πληροφορία του Σπύρου Νάκου, κατοίκου Επανομής, του οποίου ο παππούς από την πλευρά της μητέρας του ήταν αδελφός του αγιογράφου. Έργα του είναι τρεις εικόνες στο Τέμπλο, δύο του 1865 με τον Χριστό Παντοκράτορα και μία του 1866 με την Κοίμηση της Θεοτόκου.

Στον Ναό της Παναγίας υπάρχει και μία εικόνα παλαιότερη από την Ίδρυση του Ναού, η οποία παριστάνει τη Θεοτόκο ένθρονη αγιογραφημένη στα 1825 από τον επίσης άγνωστο Αναστάσιο. Δε γνωρίζουμε αν η εικόνα αυτή προέρχεται από παλαιότερο Ναό της Επανομής ή είναι μεταφερμένη από αλλού.

Τέλος από το έτος 1995 εργάστηκε ο αγιογράφος Παναγιώτης Χατζόγλου, μαθητής του γνωστού αγιογράφου Νικολάου Π. Γεωργιάδη. Ο αγιογράφος αυτός, αφού εγκαταστάθηκε στην Επανομή, ιστόρησε ολόκληρο τον Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου καθώς και τον Προσκυνηματικό Ναό του αγίου Αργυρίου. Έργα του ιδίου είναι ο Δεσποτικός θρόνος, ο Άμβωνας και το Κιβώριο της Αγίας Τράπεζας.