ΕΠΑΝΟΜΗ ΘΕΣΗ – ΟΝΟΜΑΣΙΑ

Η Επανομή βρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων από την ανατολική ακτή του Θερμαϊκού Κόλπου, στην έξοδο μιας επίπεδης κοιλάδας. Ο οικισμός διασχίζεται από έναν χείμαρρο με κατεύθυνση από ΒΑ προς ΝΔ, που καταλήγει στη θάλασσα. Ανατολικά από την κεντρική πλατεία το έδαφος ανηφορίζει απότομα και φτάνει σε υψόμετρο 80μ., ενώ η πλατεία έχει υψόμετρο μόνο 37μ. από τη θάλασσα. Πρόκειται, όπως σωστά επισημαίνει ο H. Vielweib, για μια τυπική απόκρυφη τοποθεσία, που είναι αδύνατο να τη δει κανείς από τη θάλασσα. (Βλ. Θεοχάρη Ν. Παζαρά, Επανομή, Μακεδονική Βιβλιοθήκη, αρ. 79, σ. 55, παραπ. 166, Θεσσαλονίκη 1993).

Η επιλογή αυτής της θέσεως δεν είναι τυχαία και πρέπει, χωρίς αμφιβολία, να συσχετιστεί με το φόβο των πειρατικών επιδρομών, που εξανάγκασε τους παραλιακούς πληθυσμούς να μετακινηθούν προς τα μεσόγεια. Η θαλάσσια πειρατεία εξαπλώθηκε στη Μεσόγειο, ήδη από την εποχή της διάλυσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και αποτέλεσε μια μάστιγα που διήρκησε επί αιώνες, με μεγάλη έξαρση κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. (Βλ. Θεοχάρη Ν. Παζάρα, Επανομή, Μακεδονική Βιβλιοθήκη, αρ. 79, σ. 55, παραπ. 167, 168, Θεσσαλονίκη 1993).

Σχετικά με το όνομα του χωριού υπάρχει μια ποικιλία τύπων, που ξεκινάει ως Πανομή στα Βυζαντινά χρόνια, ως Απανεμή, Απανομή και Απονομή κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, και καταλήγει στο Επανομή. Από το τέλος του 19ου αι. και τις αρχές του 20ου αι. γενικεύεται η χρήση του ονόματος Επανομή στο γραπτό λόγο, άλλοτε με ω και άλλοτε με ο. (Βλ. Θεοχάρη Ν. Παζάρα, Επανομή Μακεδονική Βιβλιοθήκη, αρ. 79, σ. 59, παραπ. 204, 205, Θεσσαλονίκη 1993).

Σήμερα επικράτησε να γράφεται η Επανομή με ο, έτσι είναι πιο κοντά την παλαιότερη μορφή του ονόματος Πανομή. Σχετικά με την αρχική προέλευση του ονόματός της το θέμα εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό.